Natuurinclusief woongebied Oude Tempel

Nieuwe woningen zijn hard nodig in de provincie Utrecht, ook in Soesterberg. De druk op de woningmarkt is hoog. Maar er is ook behoefte aan een omgeving met natuur waar mensen kunnen ontspannen. Naar aanleiding van de reacties uit de omgeving en gesprekken met deskundigen op het gebied van dassen, ecologie en bomen is de aanpak aangepast. De gemeente Soest presenteerde op 18 april 2024 het plan met meer groen en minder woningen. Het wordt een plek waar mensen actief en gezond samenleven in én met de natuur, met ruimte voor de das, de rode eekhoorn, de hazelworm en de vleermuis.

Op woensdag 15 mei was de startbijeenkomst van dit traject. Tussen 17.00 tot 20.30 uur konden mensen binnenlopen in Shelter 611 op Park Vliegbasis Soesterberg. Bezoekers liepen een ronde langs informatiepanelen, gingen in gesprek met de betrokken deskundigen en lieten hun reacties achter. Ook kregen mensen de mogelijkheden om zich in te schrijven voor de themasessies. 

U kunt verder meedenken tijdens drie verdiepende themasessies. Let op: vooraf aanmelden via deze pagina vereist. 

• Themasessie 1, maandag 3 juni
  Over de ontwikkeling en inrichting van natuur en landschap, natuurinclusieve bebouwing en zelfbouwkavels.
  
  
• Themasessie 2 en 3, donderdag 13 juni
  Over de invulling en het beheer van de boshut en overige voorzieningen. En over kindvriendelijke wijk, infrastructuur, mobiliteit, parkeren en ontsluiting.

Let op: meldt u afzonderlijk aan
Bent u van plan om met meer mensen te komen? Het is belangrijk dat iedereen zich afzonderlijk aanmeldt voor deze themasessie, zodat we van alle deelnemers een registratie hebben. Aanmelden kan op www.participatieparkwonen.nl/denkmee.

Op maandag 2 december organiseert de gemeente  een slotbijeenkomst. Tijdens deze avond krijgt u informatie over de aanleiding en opzet van de planvorming, waar het ontwerp op dit moment staat, welke input is verzameld en in hoeverre deze in het ontwerp is verwerkt. Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden voor één van de tijdsloten. 

Locatie: Kontakt der Kontinenten (Klooster Cenakel)

Waarom komt er een nieuw plan voor het woongebied in het bos achter landgoed Oude Tempel in Soesterberg?
Aan de plannen voor een nieuw, natuurinclusief woongebied op deze plek wordt al een tijd gewerkt. De afgelopen maanden is nieuwe kennis opgedaan over natuurontwikkeling. Op basis van reacties uit de omgeving en gesprekken met deskundigen op het gebied van dassen, ecologie en bomen zijn nieuwe ideeën ontstaan. We kwamen tot het inzicht dat de das ook kon blijven zitten en de natuur versterkt kon worden. 

Waarom wordt er op deze plek een natuurinclusief woongebied gebouwd?
Nieuwe woningen zijn hard nodig in de provincie Utrecht, ook in Soesterberg. De druk op de woningmarkt is hoog. Maar er is ook behoefte aan een omgeving met natuur waar mensen kunnen ontspannen. Naar aanleiding van de reacties uit de omgeving en gesprekken met deskundigen op het gebied van dassen, ecologie en bomen is de aanpak aangepast. Dit project wordt een plek waar mensen actief en gezond samenleven in én met de natuur, met ruimte voor de das, de rode eekhoorn, de hazelworm en de vleermuis.

Hoe gaat het nieuwe plan eruit zien?
In het nieuwe plan komt meer groen, er komen minder woningen en de das blijft zitten. Daarin krijgen de dassen een belangrijke plek. De dassen worden dus niet verplaatst. Door eerst te investeren in dit groen vergroten we de biodiversiteit van flora en fauna wat goed is voor de das en ook andere soorten dieren. Het totaal aantal woningen neemt af van 265 naar ongeveer 220 woningen, maar het aantal huurwoningen in het plan neemt toe.

Hoe ziet de balans tussen natuur en woningbouw eruit?
In deze nieuwe woonwijk woon je echt in én met het bos. Ongeveer de helft van het groen vormt het ecologisch casco. In het overige gebied bouwen we woningen in het bos waardoor een minimum aan kap en verwijderen van groen noodzakelijk is.

Waar meestal begonnen wordt met woningbouw, starten we hier met het inrichten van het centrale groengebied. Dat sluit goed aan bij het programma Hart van de Heuvelrug waar deze locatie deel van uitmaakt. Binnen het totale programma is ook veel groen gerealiseerd, vooruitlopend op (woning)bouwontwikkelingen.

We starten met het verbeteren van de diversiteit van de te behouden groenstructuur. Bij de ontwikkeling van de woonvelden wordt aangesloten op de biodiversiteit in het groene gebied. We kijken welke bomen behouden kunnen blijven. Ook in het bouwproces werken we zoveel mogelijk duurzaam en circulair. Met hernieuwbare, natuurlijke, biobased materialen. Met prefab bouwonderdelen verkorten we de bouwtijd en overlast voor mens en dier.

Hoe is het gelukt om een plan te maken met minder woningen?
De gemeente heeft een afweging gemaakt waarbij door toepassing van meer vrije kavels en minder vrije sector koopwoningen is gekomen tot een kleiner aantal woningen.

Waarom komen er meer huurwoningen in het plan?
Met Portaal is afgesproken dat er naast sociale huurwoningen ook huurwoningen in de middenhuur worden aangeboden. Hiermee wordt ook dat deel van de markt bediend in dit plan.

Hoe wordt de biodiversiteit van flora en fauna vergroot?
Het ecologische systeem van Oude Tempel wordt versterkt door een grotere variatie aan inheemse planten en een gezondere bodem met meer humus en bodemleven. Dit bevordert de biodiversiteit, wat niet alleen gunstig is voor de das, eekhoorn, hazelworm en vleermuis, maar ook voor andere dieren in het gebied. Concreet betekent dit de aanleg van open plekken met fruit- en bessenstruiken, heggen, struweel en zoom-mantelvegetaties.

Hoe gaat het nieuwe groengebied eruit zien? Het is nu toch ook al natuur?
We behouden in het nieuwe plan meer groen en gaan eerst investeren in het verbeteren van de kwaliteit van dat groen. Concreet betekent dit dat een groot deel van het bosgebied behouden blijft. Er komen open plekken met kruidengrasland en fruit- en besdragende soorten. Ook worden heggen, struweelbeplanting en zoommantel vegetaties gerealiseerd. Bij de inrichting van dit gebied betrekken we de omwonenden en toekomstige bewoners.

Gaan er bomen gekapt worden in het nieuwe groengebied?
Een groot deel van het bos blijft behouden en op kavelniveau wordt bepaald welke bomen moeten blijven. Om de vitaliteit en biodiversiteit te vergroten worden er ook bomen gekapt. Hoe en waar dit precies gaat gebeuren wordt in het voorjaar van 2025 bekend gemaakt.

Hoe gaat de gemeente om met verstoring van de natuur tijdens de bouw?
De bouw gebeurt met bescherming van de natuur en minimale verstoring. Wanneer dat niet kan, zorgen we dat de werkzaamheden uitgevoerd in het juiste seizoen om de impact op de natuur te beperken. Dit wordt vastgelegd in een plan van aanpak en een werkprotocol.

Welke soorten woningen komen er en in welke prijsklasse?
Er komt een mix aan woningtypes in het gebied: vrijstaand, twee-onder-een-kap, rijwoningen en appartementen. In het huidige plan gaan we uit van 220 woningen waarvan ongeveer 15% (35 appartementen) sociale huur wordt en 10% (25 appartementen) middenhuur.

Hoe kom je in aanmerking voor een woning?
Inschrijven voor informatie kan op deze website. Zo blijf je op de hoogte van de stand van het project en wanneer de verkoop van start gaat. De toewijzingscriteria en verkoopprocedure zijn nu nog niet bekend.

Hoe kom je in aanmerking voor een vrije kavel?
Het is op dit moment nog niet mogelijk om in te schrijven voor de kavels. Wel kun je je op de website www.vrijekavelsoudetempel.nl aanmelden als geïnteresseerde. Daarmee blijf je op de hoogte van de stand van het project en wanneer de verkoop van start gaat.

Hoe gaat de wijk straks om met autoverkeer?
Het uitgangspunt is een autoluwe wijk. Lopen en fietsen wordt gestimuleerd door de inrichting van het gebied, maar woningen blijven wel bereikbaar voor de auto. Door het autoluw inrichten van de woonomgeving is er meer ruimte voor de kwaliteit van de leefomgeving en natuur. Het gebruik van deelauto en e-bike wordt juist aangemoedigd.

Komt er voldoende parkeergelegenheid?
Er is plek voor autoparkeren, maar het mag het landschap niet domineren. Daarom gebeurt het parkeren beschut, geclusterd en centraal in het gebied.

Hoe gaan de wegen en de ontsluitingsroute lopen?
Er komen eenrichtingswegen in het gebied, vooral om te voorkomen dat mensen het gebied gebruiken om doorheen te rijden. De Boslaan is de hoofdontsluiting en loopt van de Oude Tempellaan richting de Frits Koolhovenweg. Het laatste deel is alleen toegankelijk voor de bus en de fiets.

Hoe gaat de gemeente om met bouwverkeer?
Voorafgaand aan de bouw wordt aandacht besteed aan het bouwverkeer. De afspraken hierover worden geregeld in een BLVC-plan. Omdat er zorgen zijn geuit over het bouwverkeer, onderzoekt de gemeente of het op een centrale plek geregeld kan worden. 

Hoe ziet de planning eruit?
Het nieuwe plan bestaat uit vier fases. De eerste fase gaat om het groengebied. In deze fase investeren we in het vergroten van de biodiversiteit in het te behouden groengebied. Fase 1 voert de gemeente zelfstandig uit. De komende periode werkt de gemeente een landschapsplan uit voor de eerste fase. We verwachten met de realisatie van de eerste fase in 2025 te starten. 

Het ecologisch onderzoek naar de diersoorten is grotendeels afgerond. In nauw overleg met de provincie is een aantal vergunningen (ontheffingen) gekregen. We hebben nog een aantal vragen over een aantal diersoorten. Er wordt op dit moment nader onderzoek gedaan naar deze diersoorten. Na dat onderzoek weten we hoe we daar mee om moeten gaan. 

Verder worden de bomen in kaart gebracht. Voor de zomer worden de eerste kapvergunningen aangevraagd. Dit is mede afhankelijk van het aanvullend ecologisch onderzoek. 

In fase 2 worden huurwoningen en vrije kavels gebouwd. Woningcorporatie Portaal bouwt de huurwoningen in deze fase. Momenteel wordt er gewerkt aan een definitief stedenbouwkundig plan. Voor de fasen 3 en 4, die later in de tijd worden gerealiseerd, zoeken we mogelijk een nieuwe marktpartij als samenwerkingspartner.

Hoe worden de investeringen in de natuur betaald uit opbrengst van de bouwontwikkelingen?
Het nieuwe woongebied maakt deel uit van het programma Hart van de Heuvelrug. Hierin worden in totaal 1700 woningen gebouwd op acht locaties. Ongeveer de helft van de woningen is opgeleverd. Er is 700 hectare aan natuur bijgekomen met natuurprojecten waaronder Landgoed de Paltz, het Kodakterrein en Park Vliegbasis Soesterberg. Met de opbrengst van de bouwontwikkelingen worden investeringen in de natuur betaald. Op plekken waar de natuur dit het hardst nodig heeft, worden gebieden teruggegeven aan de natuur. Dit verbetert de overlevingskansen voor planten en dieren.

Wat is de visie van de gemeente achter dit nieuwe plan en hoe past dit binnen het bredere kader van ‘Hart van de Heuvelrug’?
Binnen het programma Hart van de Heuvelrug is de natuur op de Utrechtse Heuvelrug in de afgelopen vijftien jaar uitgebreid en versterkt. Zo is een groot aaneengesloten natuurgebied ontstaan van 5.300 hectare en is 700 hectare aan nieuwe natuur gerealiseerd. Op andere plekken wordt ruimte gemaakt voor de bouw van woningen en bedrijven, recreatie en zorg. Zo draagt het programma bij aan een groene en gezonde leefomgeving in de regio rond Soest en Zeist. De provincie Utrecht, gemeente Zeist en gemeente Soest hebben de regie en werken samen met partners zoals stichting Het Utrechts Landschap. Kijk voor meer informatie op www.hartvandeheuvelrug.nl.

Waarom worden op de locatie Oude Tempel woningen in het groen gebouwd?
De plannen voor woningbouw op Oude Tempel zijn onderdeel van het programma Hart van de Heuvelrug. Het programma startte in 2004 met een omvangrijk natuurprogramma en ook woningbouw.

Nieuwe woningen zijn hard nodig, óók in de groene omgeving van Soest en Zeist. Hiervoor zijn gebieden aangewezen die we willen behouden of herinrichten als natuurgebied en gebieden die geschikter zijn voor woningbouw. Op de locaties waar we in het groen bouwen, houden we zoveel mogelijk rekening met de planten en dieren die er leven. Dat betekent bijvoorbeeld voor Oude Tempel dat het bosrijke karakter en de lanenstructuur behouden blijven.

Het programma Hart van de Heuvelrug realiseert in totaal 1.700 nieuwbouwwoningen op acht locaties rond Soesterberg. Al deze locaties sluiten aan op bestaand bebouwd gebied. Met de verkoop van bouwkavels worden de gedane investeringen in de omliggende natuurgebieden bekostigd. De nieuwe bewoners zorgen bovendien voor groei en meer levendigheid in met name Soesterberg. En kansen om de leefomgeving aantrekkelijk in te richten en voorzieningen, zoals winkels, op een voldoende hoog peil te houden.

Hart van de Heuvelrug geeft daarnaast gebieden terug aan de natuur. Door natuurgebieden met elkaar te verbinden, ontstaat één groot aaneengesloten natuurgebied van 5.300 hectare.

Dit initiatief is genomen door de gemeente Soest, in nauwe samenwerking met het programma Hart van Heuvelrug en woningcorporatie Portaal.

Het historische landgoed De Oude Tempel in Soesterberg wordt gedeeltelijk getransformeerd tot woon-zorgconcept Seasons. Kijk op www.seasons-deoudetempel.nl voor meer informatie over dit project van ontwikkelaar Amvest.